حتما برای شما هم پیش آمده که نمادی از سبد سهام‌تان برای مدتی متوقف شود و امکان خرید و فروش سهام را نداشته باشید و بعد از مدتی نماد بازگشایی شود. حتما برای شما هم این سوال پیش آمده که چه زمانی نمادهای بورسی متوقف می‌شوند و دیگر امکان معامله سهم وجود ندارد. در همین راستا، ما در ادامه به دلایل توقف و بازگشایی نمادهای بورسی خواهیم پرداخت. .
وضعیت نمادهای بورسی
نمادها در بورس اوراق بهادار تهران معمولا در حالت مجاز قرار دارند و امکان خرید و فروش سهم وجود دارد. گاهی اوقات نمادهای بورسی به علت تغییر وضعیت شرکت و افزایش یا کاهش بیش از حد قیمت تغییر وضعیت می‌دهند.
به طور کلی وضعیت نمادهای بورسی از این 5 حالت خارج نیست:
- مجاز : این حالت یعنی سهام در وضعیت عادی قرار دارد و شما می‌توانید سهم را بخرید یا بفروشید.
- مجاز- محفوظ : زمانی که نماد در حال بازگشایی باشد، وضعیت نماد به این حالت تغییر می‌کند و نماد در حالت پیش سفارش قرار می‌گیرد. در واقع شما می‌توانید سفارش خود را برای خرید یا فروش سهام ثبت کنید ولی معامله‌ای انجام نمی‌گیرد.
- مجاز – متوقف : در این وضعیت نماد برای معامله مجاز است اما به دلایلی فعلا سفارش گیری آن متوقف شده است. در ادامه به انواع توقف نماد در بازار بورسی اشاره می‌کنیم.
- ممنوع : عموما بعد از بازگشایی سهام و فرآیند کشف قیمت سهام، نماد مجددا به حالت ممنوع در می‌آید و اگر معاملات کشف قیمت توسط ناظر تایید گردد، سهم بالافاصله از به حالت مجاز تغییر وضعیت می‌دهد و خرید و فروش سهام امکان پذیر می‌شود. البته گاهی اوقات نیز ناظر بورس به علت معاملات مشکوک به صورت موقت نماد را متوقف می‌کند.
- ممنوع – متوقف : در این وضعیت نماد برای مدتی متوقف می‌شود و امکان معامله سهم وجود ندارد. این توقف می‌تواند تا چند روز و در شرایط خاص تا چند ماه نیز ادامه پیدا کند. البته مدت‌های بیشتر از یک ماه بیانگر تعلیق سهم است که موضوعی نگران کننده است.
دلایل توقف و بازگشایی نمادهای بورسی
انواع وضعیت‌های نمادهای بورسی را بررسی کردیم در ادامه می‌خواهیم دلایل توقف و بازگشایی نمادهای بورسی را به صورت کامل توضیح دهیم.
الف- متوقف شدن به علت برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه
هر شرکت به صورت سالانه یکبار مجمع عمومی عادی سالیانه را برگزار می‌کند. در مجمع صورت‌های مالی شرکت بررسی شده و در مورد اقداماتی آتی شرکت نیز تصمیم‌گیری می‌شود. در این شرایط نماد دو روز قبل از برگزاری مجمع متوقف می‌شود و پس از ثبت اطلاعات مجمع در سامانه کدال سهم بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود. توصیه می‌کنیم اگر قصد شرکت در مجمع سهم را ندارید قبل از توقف سهم، سهام خود را بفروشید.
ب- متوقف شدن به علت برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده
زمانی که در شرکت مورد فوق‌العاده‌ای پیش بیاید که باید به اطلاع صاحبان سهام برسد و در مورد رویداد مورد نظر تصمیم‌گیری شود، مجمع عمومی فوق‌العاده برگزار می‌شود. به عنوان مثال اگر شرکت بخواهد افزایش یا کاهش سرمایه بدهد یا شرکت را منحل کند باید مجمع عمومی فوق‌العاده برگزار کند.
در این شرایط نماد یک روز قبل از برگزاری مجمع متوقف خواهد شد و اگر شما بخواهید در مجمع شرکت نکنید باید قبل از توقف نماد آن‌را به فروش برسانید. نماد حداکثر دو روز پس از افشای اطلاعات مجمع در سامانه کدال، بازگشایی خواهد شد. اگر دلیل برگزاری مجمع تصویب افزایش سرمایه باشد، نماد بدون دامنه نوسان بازگشایی می‌شود در غیر این صورت سهم به صورت حراج پیوسته و با دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد.
ج- توقف به علت نوسان بیش از 20 درصدی قیمت سهم
اگر قیمت پایانی سهم طی پنج روز کاری بیش از 20 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، سهم به مدت یک ساعت متوقف می‌شود و مجددا بازگشایی می‌شود.
د- توقف به علت نوسان بیش از 50 درصدی قیمت سهم
. اگر قیمت پایانی سهم طی 15 روز کاری بیش از 50 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، سهم برای برگزاری کنفرانس اطلاع‌رسانی متوقف خواهد شد. سهامداران می‌توانند از سامانه تدان، سوالات خود را مورد وضعیت شرکت مطرح کنند و شرکت موظف است پاسخ سوالات را در سامانه کدال اطلاع رسانی کند. سهم حداکثر دو روز بعد از انتشار اطلاعات در سامانه کدال بازگشایی می‌شود.
ه- توقف به علت افشای اطلاعات با اهمیت
گاهی اوقات شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار اطلاعیه‌ای مهم غیر از جلسات مجمع عمومی در سامانه کدال منتشر می‌کنند. این اطلاعیه بر اساس اهمیت در گروه الف یا ب قرار بگیرد. نحوه‌ی بازگشایی نماد بر اساس اهمیت اطلاعات متفاوت است. اگر افشای اطلاعات از نوع الف باشد بالافاصله پس از انتشار اطلاعیه در سامانه کدال سهم متوقف می‌شود و نماد در روز کاری بعد با کشف قیمت و بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می‌شود ولی اگر افشای اطلاعات از نوع ب باشد، سهم در همان روز یا روز کاری بعد با دامنه نوسان محدود بازگشایی خواهد شد.
در جدول زیر می توانید برخی از مصادیق افشای الف و ب را مشاهده کنید.
| ردیف | افشای اطلاعات گروه الف | افشای اطلاعات گروه ب |
| 1 | نتايج برگزاري مناقصه يا مزايده | برگزاري مناقصه يا مزايده |
| 2 | بهره برداري از طرح ها و پروژه هاي جديد | شرکت در مناقصه یا مزایده |
| 3 | انعقاد، فسخ و يا تغييرات اساسي در قراردادهاي مهم | دعاوي مهم مطروحه له يا عليه شركت |
| 4 | تعليق يا توقف تمام يا بخشي از فعاليت شركت | تغییر حسابرس شرکت |
| 5 | تحصيل یا واگذاری سهام شركت دیگر | ايجاد يا منتفي شدن بدهي احتمالي |
| 6 | نقل و انتقال دارايي‌هاي ثابت شركت | تصميم هيئت مديره براي بازخريد سهم يا فروش سهام خزانه |
| 7 | تعديلات سنواتي | توثيق يا فك رهن دارايي‌ها |
| 8 | تغییر در ترکیب سهامداران عمده | برنامه انتشار اوراق بدهي |
توقف طولانی‌مدت نمادها یکی از عوامل افزایش ریسک نقدشونگی سهام است و هز چه زمان این توقف‌ها کمتر باشد، ریسک نقدشوندگی بازار بوررس کاهش پیدا خواهد کرد و افراد بیشتری به سرمایه‌گذاری در این بازار علاقه‌مند خواهند شد. در این مقاله سعی کردیم تمام دلایل توقف و بازگشایی نمادهای بورسی را خدمت شما ارائه کنیم تا شما بیشتر با فرآبند توقف و بازگشایی نمادهای بورسی آشنا شوید.
